Thị trường ô tô Việt Nam: Tiềm năng và thách thức

Thị trường ô tô Việt Nam đang cho thấy tiềm năng lớn, với các doanh nghiệp thể hiện quyết tâm vươn lên chiếm lĩnh ngành công nghiệp này. Bộ Công Thương nhận định rằng, thị trường ô tô sẽ tăng trưởng 12% trong năm 2025 so với năm 2024, đạt quy mô hơn 600.000 xe mỗi năm. Tốc độ tăng trưởng dự kiến từ 12-14% mỗi năm sẽ giúp quy mô thị trường đạt từ 1-1,1 triệu xe vào năm 2030.

Theo thống kê của Cục Đăng kiểm Việt Nam, tỷ lệ sở hữu xe của người dân Việt Nam gia tăng mạnh mẽ. Cụ thể, tỷ lệ này sẽ tăng từ 68 xe/1.000 dân vào năm 2024 lên 70-72 xe/1.000 dân vào năm 2025. Nếu chỉ tính riêng xe du lịch, tỷ lệ sở hữu dự kiến sẽ đạt 36-38 xe/1.000 người vào năm 2025. Tuy nhiên, Việt Nam vẫn có tỷ lệ sở hữu xe thấp nhất so với nhiều nước trong khu vực ASEAN.

Trong khi đó, GDP bình quân đầu người của Việt Nam dự báo đạt 4.700 USD vào năm 2024 và hơn 5.000 USD vào năm 2025. Đến năm 2030, Việt Nam có thể trở thành quốc gia có thu nhập trung bình cao với quy mô GDP khoảng 800 tỷ USD mỗi năm. Sự phát triển kinh tế mạnh mẽ cùng với sự gia tăng của tầng lớp trung lưu sẽ thúc đẩy tiêu dùng ô tô.

Dù thị trường ô tô Việt Nam đang trên đà tăng trưởng mạnh, xu hướng nhập khẩu ô tô và linh kiện đang gia tăng. Theo số liệu của Cục Hải quan, trong 10 tháng đầu năm 2025, Việt Nam đã chi 8,5 tỷ USD cho việc nhập khẩu ô tô, tăng 23,8% so với cùng kỳ năm trước. Dự báo tổng chi nhập khẩu cả năm 2025 sẽ vượt 10 tỷ USD.

Bộ Công Thương đã đề ra mục tiêu cho ngành công nghiệp ô tô đến năm 2030, với sản lượng xe sản xuất và lắp ráp trong nước tăng trưởng bình quân hàng năm từ 18-20%. Mục tiêu đặt ra là sản xuất khoảng 600-700 nghìn xe mỗi năm, chiếm khoảng 70% nhu cầu nội địa. Ngành công nghiệp hỗ trợ ô tô cũng kỳ vọng sẽ cung ứng 55-60% nhu cầu sản xuất lắp ráp xe trong nước.

Bà Trương Thị Chí Bình, Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Công nghiệp Hỗ trợ Việt Nam, nhận định rằng đây là một mục tiêu đầy thách thức, bởi nhiều mục tiêu trước đây trong ngành ô tô chưa đạt được. Tuy nhiên, Việt Nam đã hình thành những doanh nghiệp lớn như VinFast và Trường Hải, cùng với mong muốn gia nhập chuỗi cung ứng của nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Chuyên gia kinh tế Trần Đình Thiên khẳng định rằng sự phát triển của ngành công nghiệp ô tô sẽ mang lại nhiều lợi ích cho đất nước, bao gồm công nghệ cao và giá trị gia tăng lớn. Tuy nhiên, hiện tại, chính sách phát triển ngành công nghiệp ô tô tại Việt Nam vẫn chưa đủ hấp dẫn và cần có sự hỗ trợ mạnh mẽ từ Chính phủ.

Để thúc đẩy ngành công nghiệp ô tô phát triển, Chính phủ cần sớm ban hành hệ thống chính sách với tầm nhìn dài hạn, bao gồm các giải pháp hỗ trợ về vốn tín dụng, thuế, mặt bằng sản xuất, đào tạo nguồn nhân lực và phát triển công nghệ. Đây là những yếu tố quan trọng để nâng cao chuỗi giá trị nội địa và đạt được các mục tiêu đề ra.