Nhiệm kỳ hai của Tổng thống Trump và tác động đến châu Âu

Nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tạo ra một 'cú sốc chiến lược' xuyên Đại Tây Dương, làm lung lay các trụ cột truyền thống của châu Âu, từ quốc phòng, thương mại đến chính sách khí hậu. Dù gây ra sự chia rẽ và hoang mang, tác động này đã thúc đẩy lục địa già phải điều chỉnh và tự chủ hơn để đối mặt với thực tế địa chính trị mới.

Theo nhận định của POLITICO, mặc dù cách nhau cả một đại dương, hầu như không có ngành công nghiệp nào ở châu Âu không bị ảnh hưởng bởi các hành động của chính quyền Tổng thống Trump. Các chính sách của ông đã làm suy yếu lòng tin, vốn là nền tảng của mối quan hệ đối tác hậu Thế chiến II giữa Mỹ và châu Âu.

Giáo sư Quan hệ quốc tế Manfred Elsig thuộc Đại học Bern đã chỉ ra rằng tác động lớn nhất là việc làm suy yếu mối quan hệ đối tác Mỹ-châu Âu. Khối này nhận ra rằng Mỹ không còn là một đối tác đáng tin cậy, làm xói mòn lòng tin chính trị quan trọng.

Nhà phân tích chính sách an ninh Attila Demkó từ Hungary cho rằng ông Trump đã tuyên bố rõ rằng 'kỳ nghỉ chiến lược' dành cho châu Âu đã kết thúc. Châu Âu phải tự chịu chi phí phòng thủ và hỗ trợ Ukraine, vì trước đây chỉ có các tuyên bố mà không có hành động cụ thể.

Cựu Đại sứ Mỹ tại NATO, Kay Bailey Hutchison, đồng ý rằng việc thách thức châu Âu tự lực cánh sinh có thể mang lại lợi ích cho lục địa này. Sự tăng cường khả năng phòng thủ cũng sẽ tạo ra những lợi ích kinh tế đáng kể.

Áp lực từ sự không chắc chắn của chính quyền Trump đối với NATO đã biến việc tái vũ trang châu Âu thành một nhu cầu cấp thiết. Phó Giáo sư Aleksandra Sojka tại Đại học Carlos III ở Madrid cho biết áp lực này đã tạo ra sự đồng thuận đáng kể giữa các nhà lãnh đạo châu Âu, cho phép đưa ra những quyết định mà trước đây không thể thực hiện được.

Chuyên gia Aliona Hlivco nhận định rằng sự hỗn loạn do Mỹ gây ra đã buộc nhiều quốc gia châu Âu phải thay đổi tư duy. Các nước như Đức, Pháp và các nước Bắc Âu đang chuyển mình, và sức mạnh quân sự sẽ là yếu tố quyết định ai sẽ lãnh đạo châu Âu trong tương lai.

Về kinh tế, nhiệm kỳ thứ hai của ông Trump đã làm cho 'cộng đồng thương mại' xuyên Đại Tây Dương không còn là mô hình thương mại tự do và ổn định. Châu Âu sẽ buộc phải tìm kiếm các đối tác thương mại khác để giảm thiểu rủi ro và đảm bảo chuỗi cung ứng của mình.

Trong lĩnh vực khí hậu, việc Mỹ rút khỏi các hiệp ước như Hiệp định Paris đã gây hoang mang cho các nhà hoạt động. Heather Grabbe tại Bruegel cho biết Tổng thống Trump đã làm lệch hướng sự chú ý chính trị khỏi các biện pháp chống biến đổi khí hậu.

Giáo sư Thiemo Fetzer nhấn mạnh rằng chính quyền Trump đã làm nổi bật cuộc khủng hoảng chủ quyền của EU, đặc biệt trong lĩnh vực kỹ thuật số và tài chính. Ông đề xuất ba con đường cho châu Âu: liên minh với Mỹ, liên minh với Trung Quốc, hoặc xây dựng nền độc lập kinh tế và công nghệ riêng.

Nhiệm kỳ của Tổng thống Trump đã có tác động sâu sắc đến bản sắc chính trị châu Âu. Nó củng cố các đảng hoài nghi châu Âu nhưng cũng tạo ra hiệu ứng đoàn kết mạnh mẽ giữa những người ủng hộ hội nhập và bảo vệ nền dân chủ.

Phó Giáo sư Sojka chỉ ra rằng niềm tin vào các thể chế EU đã phục hồi và sự ủng hộ đối với các chính sách toàn khối đang đạt mức cao kỷ lục. Ông Trump có thể đã trở thành chất xúc tác cho sự thống nhất và tự lực của châu Âu, dù cũng làm gia tăng sự chia rẽ trong xã hội châu Âu.